Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Ranouncle(-di-fueio-d'acounit)
Ranunculus aconitifolius
Ranunculaceae
Nom en français : Renoncule à feuilles d'aconit.
Descripcioun :Aquéu ranouncle trachis en mountagno sus sòu séusous. Se recounèis à si flour blanco e si fueio di proun divisado que dounon d'èr à li de l'acounit vo encaro estranglo-loup. Proche dóu ranouncle-di-fueio-de-platano se n'en destrìo majamen dóu poun de vist ecoulougi : Ranunculus aconitifolius trachis en ribo d'aigo e dins li prado à rousèu (magafourbié) alor que Ranunculus platanifolius vèn bèn dins li bos fre e li prado umido. Coumpara emé lou ranouncle-di-fueio-de-platano que ié sèmblo proun.
Usanço :Coume tóuti li ranouncle, es uno planto empouisounanto, pamens couneissèn pas d'usanço particuliero. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 200 à 2400 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Ribiero
- Prado à rousèu
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Ranunculus aconitifolius L., 1753
(= Ranunculus aconitifolius subsp. aconitifolius L., 1753 )